Medical evidences

त्यो एक खिल्ली चुरोट किनेको दिन ।

त्यो एक खिल्ली चुरोट किनेको दिन । सल्लाको माथिल्लो जङलबाट सल्लिपिर पन्छाउँदै कम्मरमा आधा पेट ढाक्ने पटुका बाँधेकी एउटी आमा झर्दै छिन् । हातमा लौरो छ । बाटो पहिल्याउने र टेक्ने लौरो । बुढेस्कालको एउटै साहारा भनम् । थाप्लोमा नाम्लोले थिचेको छ । र पिठ्युमा डोकोभरी दाउरा बोकेकी छन् । सुस्त सुस्त हिँड्दै अस्पताल प्राङण हुँदै आउँछिन् । उनी हल्का स्याँ स्याँ गर्दै छिन् । अरुका निम्ती त अझै तगडा नै देखिन्छिन् । उनको उमेर ढल्किँदै गयो । अनुहार चाउरिँदै गयो । उमेर गन्तिले कति पुग्यो, पत्तो छैन। कति माघका चिसा सिरेटाले हाने होलान् उनलाई । हरेक चुनावमा भोट पनि खस्यो उनको कतिपटक । नातीहरु अमेरिका पुगे । छोराहरु राजधानी पुगे । तर उनको भारी कत्ति कम भएन । छुटेन त्यो दाउराको भारी कहिल्यै । सल्लिपिरले उनको बाटो सधैं ढाकिदिन्छ । उनी सधैंजस्तो सल्लिपिर हटाउँदै बाटो आँफै बनाउँदै जङलबाट निस्किन्छिन् अस्पताल नजिकै । उनको घर पुग्ने छोटो बाटो परेर मात्रै भने हैन । हिंडेर बनेको बाटो ,तर नक्सामा नरहेको बाटो हो त्यो । सधैं जीवननक्सामा स्पस्ट बाटो नहुन सक्छ । आ

कल्पनामा बिरामी जाँच्नुपर्दा ।

कल्पनामा बिरामी जाँच्नुपर्दा । कार्यस्थलको सहजताले कार्यसम्पादन दुरुस्त हुन्छ भन्ने कुरा पक्कै हो । त्यसैले त कार्यस्थलमा भौतिक पुर्वाधारको निकै महत्व हुन्छ । कार्यालयको घडीले १० बजाउँदै छ । आनन्दसँग बिरामी हेर्न पाउँदा निकै खुसी पनि लाग्ने गर्छ । बाटोमा धुलो र धुवाँमा चरम छाला चरचराउने गर्मीमा हिँडेर ओ पि डि कक्षमा छिर्दा चिसो वातावरणले गर्दा ताजा महसुस हुन्छ । दिमाग चल्न पनि बस्ने र काम गर्ने वातावरण सहज हुनुपर्ने हुन्छ । हुप्प गर्मीबाट ओ पि डि कक्षमा आउँदा चिसो महसुस हुँदा बिरामी पनि आधा सन्चो भएको महसुस गर्छन् । धेरै बेर बसौं जस्तो लाग्ने रहेछ सायद। बसेको टुलबाट उठ्नै ढिलो गर्छन् । किस्तावन्दीमा समस्या सुनाउने गर्छन् । टिकेट पनि एक जना चिकित्सकलाई ५० भन्दा बढी नकाटेको खबर आउँछ काउन्टरबाट । आरामले नहतारिकन बिरामी हेर्न पाइयो भनेर मजा आउँछ । कति टाढाबाट आएका बिरामीलाई नाडी छामेर फटाफट हेरेर औषधिमात्रै लेखेर पठाउन नपरेको दिन कतै अन्याय गरेको महसुस हुँदैन । ओ पि डि भित्रको सरसफाइ देख्दा मन पनि हरर हुन्छ । टेबुल पनि एकदम स्थिर । हात अड्याउँदा, लेख्दा पनि नहल्लिने । सफा हरियो रङको

डेङुमा सेतो रगतको त्रास ! कत्तिको जायज छ त ?

सेतो रगतको त्रास ! कत्तिको जायज छ त ? एक जना अन्दाजी ७० वर्षका बुवा हस्याङ्फस्याङ गर्दै दौडिँदै देख्छु । उनको दौड ब्लड बैंकतिर रहेछ । कुरा बुझ्दा उनका नातिलाई डेङु भएको रहेछ । डेङुले सेतो रगत घटाएकोले तुरुन्त सेतो रगत( platelet) उपलब्ध गर्नुपर्ने भनेर अस्पतालबाट भनिएको रहेछ । सेतो रगत कम भए रगत बगेर ज्यान जान सक्छ भनेर बुवा धेरै नै आत्तिनुभएको रहेछ । उनको नातिको सेतो रगतको मात्रा ३५००० / क्यु. मि.मि. रहेछ । ती बुवामा जुन किसिमको आत्तुरी थियो, त्यो आत्तुरी पैदा हुनु नै राम्रो कुरा हैन । बुझाइको कमी हो वा ज्ञानको कमी हो, त्यसरी व्यक्ति हतास मात्रै हुन्छ । अनावस्यक सेतो रगतको खपतले वास्तवमा चाहिने व्यक्तिलाई चाहिएको वखतमा मद्दत गर्न नसकिने हुनसक्छ । यसबारेमा तथ्य के हो त भनेर दुई चार शब्द नलेखी म बस्न सकिन । अहिले बुटवल क्षेत्रमा एउटा त्रास व्याप्त देखिन्छ । सेतो रगतको त्रास । अर्थात् Platelet भन्ने रगतमा पाइने तत्व घट्ने त्रास । किनभने डेङुको प्रकोपले यो क्षेत्र आक्रान्त पारेको छ । ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, आखाका गेडि दुख्ने , जिउ दुख्ने लक्षण देखिएको खण्डमा डेङुको सहज अनुमान लगाउन

Search This Blog

Health literature, stories and issues